انواع بیماری های قلبی و علائم ظاهری آن

بیماری قلبی طیفی از شرایطی را توصیف می کند که بر قلب شما تأثیر می گذارد. بیماری های قلبی عبارتند از:

• بیماری عروق خونی، مانند بیماری عروق کرونر
• مشکلات ریتم قلب (آریتمی)
• نقایص قلبی که با آنها متولد شده اید (نقص مادرزادی قلب)
• بیماری دریچه قلب
• بیماری عضله قلب
• عفونت قلبی

بسیاری از اشکال بیماری قلبی را می توان با انتخاب سبک زندگی سالم پیشگیری یا درمان کرد.

 

علائم بیماری‌های قلبی

علائم بیماری قلبی به نوع بیماری قلبی شما بستگی دارد.

علائم بیماری قلبی در رگ های خونی

تجمع پلاک های چربی در شریان ها یا تصلب شرایین (ath-ur-o-skluh-ROE-sis) می تواند به عروق خونی و قلب شما آسیب برساند. تجمع پلاک باعث باریک یا مسدود شدن رگ های خونی می شود که می تواند منجر به حمله قلبی، درد قفسه سینه (آنژین صدری) یا سکته شود. علائم بیماری عروق کرونر ممکن است برای مردان و زنان متفاوت باشد. به عنوان مثال، مردان بیشتر در معرض درد قفسه سینه هستند. زنان به احتمال زیاد علائم و نشانه های دیگری همراه با ناراحتی قفسه سینه مانند تنگی نفس، حالت تهوع و خستگی مفرط دارند.

پیشنهاد ویژه:  با چک کردن فشارخون و نوار قلب خود،  روزانه در کمتر از یک دقیقه از سلامت قلب خود محافظت کنیم.

 

علائم و نشانه ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد قفسه سینه، سفتی قفسه سینه، فشار قفسه سینه و ناراحتی قفسه سینه (آنژین صدری)
• تنگی نفس
• درد، بی حسی، ضعف یا سردی در پاها یا بازوها اگر رگ های خونی در آن قسمت های بدن شما تنگ شده باشد.
• درد در گردن، فک، گلو، بالای شکم یا پشت

ممکن است تا زمانی که دچار حمله قلبی، آنژین صدری، سکته مغزی یا نارسایی قلبی نشده اید، بیماری عروق کرونر تشخیص داده نشود. مهم است که مراقب علائم قلبی عروقی باشید و نگرانی های خود را با پزشک خود در میان بگذارید. گاهی اوقات بیماری قلبی عروقی را می توان با ارزیابی های منظم در مراحل اولیه تشخیص داد.

علائم بیماری قلبی ناشی از ضربان غیر طبیعی قلب (آریتمی قلب)

ضربان قلب شما ممکن است خیلی سریع، خیلی آهسته یا نامنظم باشد. علائم و نشانه های آریتمی قلبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
• ضربان قلب آهسته (برادی کاردی)
• درد یا ناراحتی قفسه سینه
• تنگی نفس
• سبکی سر
• سرگیجه
• غش (سنکوپ) یا حالتی نزدیک به غش

 

علائم بیماری قلبی ناشی از وجود نقص ساختاری قلبی

نقایص جدی قلبی که با آنها متولد می شوید (نقص مادرزادی قلب) معمولاً بلافاصله پس از تولد مشاهده می شوند. علائم و نشانه های نقص قلبی در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• رنگ پوست خاکستری یا آبی کم رنگ (سیانوز)
• تورم در پاها، شکم یا نواحی اطراف چشم
• در یک نوزاد، تنگی نفس در طول تغذیه، منجر به کاهش وزن می شود

نقایص مادرزادی قلبی کمتر جدی اغلب تا اواخر دوران کودکی یا در بزرگسالی تشخیص داده نمی شود. علائم و نشانه های نقایص مادرزادی قلب که معمولاً فوراً تهدید کننده زندگی نیستند عبارتند از:

• تنگی نفس در حین ورزش یا فعالیت
• در حین ورزش یا فعالیت به راحتی خسته می شود
• تورم در دست، مچ پا یا پا

 

علائم بیماری قلبی ناشی از عضله قلب بیمار (کاردیومیوپاتی)

در مراحل اولیه کاردیومیوپاتی، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. با بدتر شدن وضعیت، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تنگی نفس با فعالیت یا در حالت استراحت
• تورم پاها، مچ پا و پاها
• خستگی
• ضربان قلب نامنظم که احساس تند، تپش قلب دارد
• سرگیجه، سبکی سر و غش

 

علائم بیماری قلبی ناشی از عفونت قلبی

اندوکاردیت عفونتی است که پوشش داخلی حفره های قلب و دریچه های قلب (اندوکارد) را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم و نشانه های عفونت قلبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب
• تنگی نفس
• ضعف یا خستگی
• تورم در پاها یا شکم
• تغییرات در ریتم قلب شما
• سرفه خشک یا مداوم
• بثورات پوستی یا لکه های غیر معمول
• علائم بیماری قلبی ناشی از مشکلات دریچه قلب (بیماری دریچه ای قلب)

 

قلب چهار دریچه دارد: دریچه‌های آئورت، میترال، ریوی و سه لتی که باز و بسته می‌شوند تا جریان خون مستقیم در قلب شما جریان یابد. بسیاری از چیزها می توانند به دریچه های قلب شما آسیب برسانند و منجر به باریک شدن (تنگی)، نشت (نفوذ یا نارسایی) یا بسته شدن نامناسب (پرولپس) شوند. بسته به اینکه کدام دریچه به درستی کار نمی کند، علائم و نشانه های بیماری دریچه ای قلب به طور کلی عبارتند از:

• خستگی
• تنگی نفس
• ضربان قلب نامنظم
• ورم پا یا مچ پا
• درد قفسه سینه
• غش (سنکوپ)

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

 اگر این علائم و نشانه های بیماری قلبی را دارید، به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید:

• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• غش کردن

اگر فکر می کنید ممکن است دچار حمله قلبی شده باشید، همیشه با ۱۱۵ یا اورژانس تماس بگیرید. درمان بیماری قلبی با تشخیص زودهنگام آسان تر است، بنابراین در مورد نگرانی های خود در مورد سلامت قلب خود با پزشک خود صحبت کنید. اگر در مورد ابتلا به بیماری قلبی نگران هستید، با پزشک خود در مورد اقداماتی که می توانید برای کاهش خطر بیماری قلبی خود انجام دهید صحبت کنید. این امر به ویژه در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی مهم است. اگر بر اساس علائم و نشانه‌های جدیدی که دارید فکر می‌کنید ممکن است بیماری قلبی داشته باشید، با پزشک خود ملاقات و در این باره صحبت کنید.

علل بیماری قلبی چیست؟

علل بیماری قلبی به نوع بیماری قلبی شما بستگی دارد. انواع مختلفی از بیماری قلبی وجود دارد. برای درک علل بیماری قلبی، درک نحوه عملکرد قلب کمک می کند.

قلب چگونه کار میکند؟

قلب شما مانند یک پمپ است. این یک اندام عضلانی به اندازه مشت شما است که کمی سمت چپ از مرکز در قفسه سینه شما قرار دارد. قلب شما به دو طرف راست و چپ تقسیم می شود.

• سمت راست قلب شامل دهلیز و بطن راست است. خون را از طریق شریان های ریوی جمع آوری کرده و به ریه ها پمپاژ می کند.
• ریه ها به خون منبع جدیدی از اکسیژن می دهند. ریه ها همچنین دی اکسید کربن را که یک محصول زائد است، خارج می کنند. سپس خون غنی از اکسیژن وارد سمت چپ قلب، از جمله دهلیز چپ و بطن می شود.
• سمت چپ قلب خون را از طریق بزرگترین شریان بدن (آئورت) پمپ می کند تا اکسیژن و مواد مغذی را به بافت های سراسر بدن برساند.

دریچه های قلب

چهار دریچه قلب با باز کردن تنها یک راه و تنها در مواقعی که لازم باشد، خون شما را به درستی حرکت می دهند. برای درست کار کردن، دریچه ها باید به درستی شکل گرفته باشند، باید تا انتها باز شوند و باید محکم بسته شوند تا نارسایی (نشتی)نداشته باشند. چهار دریچه عبارتند از:

• سه لتی
• میترال
• ریوی
• آئورت

ضربان قلب

قلب تپنده در یک چرخه مداوم منقبض و آرام می شود. در طول انقباض (سیستول)، بطن‌های شما محکم فشرده می‌شوند و خون را به رگ‌های ریه و بدن وارد می‌کنند و در طی ریلکسیشن (دیاستول)، بطن ها پر از خون می شوند که از اتاق های فوقانی (دهلیز چپ و راست) می آید.

سیستم الکتریکی قلب

در واقع،سیستم الکتریکی قلب شما باعث تپش آن می شود. ضربان قلب شما تبادل مداوم خون غنی از اکسیژن با خون فقیر از اکسیژن را کنترل می کند. این مبادله شما را زنده نگه می دارد. سیگنال‌های الکتریکی از چنبر بالایی سمت راست (دهلیز راست) شروع می‌شوند و از طریق مسیرهای تخصصی به بطن‌ها می‌رسند و سیگنال را برای پمپاژ قلب ارسال می‌کنند. این سیستم ضربان قلب شما را در یک ریتم هماهنگ و طبیعی نگه می‌دارد که جریان خون را حفظ می‌کند.

علل بیماری قلبی کرونری

تجمع پلاک های چربی در شریان های شما (آترواسکلروز) شایع ترین علت بیماری عروق کرونر است. عادات سبک زندگی ناسالم، مانند رژیم غذایی نامناسب، ورزش نکردن، اضافه وزن و سیگار کشیدن می تواند منجر به تصلب شرایین شود.

علل آریتمی قلب

علل شایع آریتمی یا شرایطی که می تواند منجر به آریتمی شود عبارتند از:

• بیماری عروق کرونر
• دیابت
• سوء مصرف مواد مخدر
• استفاده بیش از حد از الکل یا کافئین
• نقایص قلبی که با آنها متولد شده اید (نقص مادرزادی قلب)
• فشار خون بالا
• سیگار کشیدن
• برخی از داروهای بدون نسخه، داروهای تجویزی، مکمل های غذایی و داروهای گیاهی
• فشار

بیماری دریچه ای قلب

در یک فرد سالم با قلب طبیعی و سالم، بعید است که آریتمی کشنده بدون محرک بیرونی مانند شوک الکتریکی یا استفاده از داروهای غیرقانونی ایجاد شود. با این حال، در قلبی که بیمار یا دچار تغییرات ساختمانی (دریچه ها) شده است، سیگنال های الکتریکی قلب ممکن است به درستی شروع نشود یا از طریق قلب حرکت نکند و احتمال ایجاد آریتمی را افزایش دهد.

علل نقص مادرزادی قلب

نقایص مادرزادی قلب معمولاً در زمانی که نوزاد در رحم است ایجاد می شود. نقایص قلبی می تواند با رشد قلب، حدود یک ماه پس از لقاح، ایجاد شود و جریان خون در قلب را تغییر دهد. برخی از شرایط پزشکی، داروها و ژن ها ممکن است در ایجاد نقص قلبی نقش داشته باشند. نقایص قلبی نیز می تواند در بزرگسالان ایجاد شود. با افزایش سن، ساختار قلب شما می تواند تغییر کند و باعث نقص قلبی شود.

علل کاردیومیوپاتی

علت کاردیومیوپاتی، ضخیم شدن یا بزرگ شدن عضله قلب، ممکن است به نوع زیر بستگی داشته باشد:

• کاردیومیوپاتی متسع: علت این نوع از شایع ترین نوع کاردیومیوپاتی اغلب ناشناخته است. این بیماری معمولاً باعث گشاد شدن بطن چپ می شود. کاردیومیوپاتی متسع ممکن است به دلیل کاهش جریان خون به قلب (بیماری ایسکمیک قلبی) ناشی از آسیب پس از حمله قلبی، عفونت ها، سموم و داروهای خاص، از جمله داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان، ایجاد شود. همچنین ممکن است از والدین به ارث برسد.

• کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک: این نوع معمولاً از طریق خانواده ها (ارثی) منتقل می شود. همچنین ممکن است در طول زمان به دلیل فشار خون بالا یا افزایش سن ایجاد شود.
• کاردیومیوپاتی محدود کننده: این نادرترین نوع کاردیومیوپاتی، که باعث سفت شدن ماهیچه قلب و انعطاف پذیری کمتری می شود، می تواند بدون هیچ دلیل شناخته شده ای رخ دهد. یا ممکن است در اثر بیماری هایی مانند اختلالات بافت همبند یا تجمع پروتئین های غیر طبیعی (آمیلوئیدوز) ایجاد شود.

علل عفونت قلب

عفونت قلبی، مانند اندوکاردیت، زمانی ایجاد می شود که میکروب ها به عضله قلب شما می رسند. شایع ترین علل عفونت قلبی عبارتند از:

• باکتری ها
• ویروس ها
• انگل ها

علل بیماری دریچه ای قلب

خیلی چیزها می توانند باعث بیماری دریچه های قلب شما شوند. ممکن است شما با بیماری دریچه ای متولد شده باشید، یا ممکن است دریچه ها در اثر شرایطی مانند:

• تب روماتیسمی
• عفونت ها (اندوکاردیت عفونی)
• اختلالات بافت همبند

آسیب ببینند.

 

تشخیص آریتمی با نوار قلب

آریتمی شایع ترین بیماری بین بیماری های قلبی است که عوامل گوناگونی منجر به ایجاد آن می‌شوند به همین خاطر بهتراست با گرفتن نوار قلب خود از ابتلا به آن جلوگیری کنیم و یا از آن آگاه شویم اما از آنجایی که گرفتن نوار قلب دستگاه های مخصوص خود را دارد هر فردی برای استفاده از آن‌ها ملزم به حضوردر یک سازمان درمانی می‌باشد و به دلیل استفاده از ژل، سیم و چسب به هنگام ثبت نوار قلب شرایط خوشایندی را تجربه نمیکند از اینرو امکان چک کردن نوار قلب در فواصل کوتاه مدت برای همه افراد فراهم نیست.

به همین جهت شرکت نبض با تولید دستگاه ضبط نوار قلب پرتابل  شرایطی را محیا کرده است که همه افراد بتوانند بدون نیاز به مراجعه به بیمارستان و بدون استفاده از ژل و چسب نوار قلب خود را در عرض 30 ثانیه گرفته و آن را ثبت کنند و از این طریق روزانه از سلامت قلب خود آگاه شوند و دیگر نگران اتفافات ناگوار ناگهانی نباشند و همچنین با توجه به کوچک بودن دستگاه می‌توانند در همه جا آن را همراه خود داشته باشند.

مشاهده دستگاه ثبت نوارقلب - nh1-handheld

 

عوامل خطر (عوامل مستعد کننده)

عوامل خطر برای ایجاد بیماری قلبی عبارتند از:

• سن: افزایش سن خطر ابتلا به عروق آسیب دیده و باریک و ضعیف شدن یا ضخیم شدن عضله قلب را افزایش می دهد.
• جنس: مردان عموما در معرض خطر بیشتری برای بیماری قلبی هستند. این خطر برای زنان پس از یائسگی افزایش می یابد.
• سابقه خانوادگی:‌ سابقه خانوادگی بیماری قلبی خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می دهد، به خصوص اگر والدین در سنین پایین به آن مبتلا شده باشند (قبل از 55 سالگی برای یکی از بستگان مرد، مانند برادر یا پدر شما، و 65 سالگی برای یک بستگان زن، مانند مادر یا خواهر).
• سیگار کشیدن: نیکوتین رگ‌های خونی شما را سفت می‌کند و مونوکسید کربن می‌تواند به پوشش داخلی آن‌ها آسیب برساند و آنها را مستعد ابتلا به تصلب شرایین کند. حملات قلبی در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیرسیگاری است.
• رژیم غذایی ضعیف: رژیم غذایی سرشار از چربی، نمک، قند و کلسترول می تواند در ایجاد بیماری قلبی نقش داشته باشد.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا کنترل نشده می تواند منجر به سفت شدن و ضخیم شدن شریان های شما شود و رگ هایی را که از طریق آنها خون جریان دارد باریک کند.
• سطح کلسترول خون بالا: سطوح بالای کلسترول در خون شما می تواند خطر تشکیل پلاک و تصلب شرایین را افزایش دهد.
• دیابت: دیابت خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. هر دو بیماری عوامل خطر مشابهی مانند چاقی و فشار خون بالا دارند.
• چاقی: اضافه وزن به طور معمول سایر عوامل خطر بیماری قلبی را بدتر می کند.
• عدم تحرک بدنی: فقدان ورزش همچنین با انواع بسیاری از بیماری های قلبی و برخی از عوامل خطر دیگر آن مرتبط است.
• فشار(استرس): استرس تسکین ناپذیر ممکن است به شریان های شما آسیب برساند و سایر عوامل خطر بیماری قلبی را بدتر کند.
• سلامت دندان ضعیف: مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مکرر دندان ها و لثه ها و معاینات منظم دندان ضروری است. اگر دندان‌ها و لثه‌های شما سالم نباشند، میکروب‌ها می‌توانند وارد جریان خون شده و به قلب شما بروند و باعث اندوکاردیت شوند.

 

بیماری‌های قلبی چه عوارضی دارند؟

عوارض بیماری قلبی عبارتند از:

• نارسایی قلب: یکی از شایع ترین عوارض بیماری قلبی، نارسایی قلبی زمانی رخ می دهد که قلب شما نتواند خون کافی برای رفع نیازهای بدن پمپاژ کند. نارسایی قلبی می تواند ناشی از بسیاری از اشکال بیماری قلبی، از جمله نقص قلبی، بیماری قلبی عروقی، بیماری دریچه ای قلب، عفونت قلبی یا کاردیومیوپاتی باشد.
• حمله قلبی: لخته خونی که جریان خون را از طریق رگ خونی که قلب را تغذیه می کند مسدود می کند، باعث حمله قلبی می شود که احتمالاً بخشی از عضله قلب را آسیب می زند یا از بین می برد. آترواسکلروز می تواند باعث حمله قلبی شود.
• سکته: عوامل خطری که منجر به بیماری های قلبی عروقی می شوند نیز می توانند منجر به سکته مغزی ایسکمیک شوند که زمانی اتفاق می افتد که شریان های مغز باریک یا مسدود می شوند به طوری که خون بسیار کمی به مغز شما می رسد. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است - بافت مغز تنها در عرض چند دقیقه پس از سکته شروع به مردن می کند.
• آنوریسم: یک عارضه جدی که می تواند در هر جایی از بدن شما رخ دهد، آنوریسم یک برآمدگی در دیواره شریان شما است. اگر آنوریسم بترکد(پاره شوند)، ممکن است با خونریزی داخلی تهدید کننده زندگی مواجه شوید.
• بیماری شریان محیطی: هنگامی که به بیماری شریان محیطی مبتلا می شوید، اندام های شما - معمولاً پاهای شما - جریان خون کافی دریافت نمی کنند. این باعث ایجاد علائم می شود، به ویژه درد پا هنگام راه رفتن (لنگش). آترواسکلروز همچنین می تواند منجر به بیماری شریان محیطی شود.
• ایست قلبی ناگهانی: از دست دادن ناگهانی و غیرمنتظره عملکرد قلب، تنفس و هوشیاری است که اغلب به دلیل آریتمی ایجاد می شود. ایست قلبی ناگهانی یک اورژانس پزشکی است. اگر بلافاصله درمان نشود، منجر به مرگ ناگهانی قلبی می شود.

 

چگونه از بیماری‌های قلبی پیشگیری کنیم؟

انواع خاصی از بیماری های قلبی، مانند نقص قلبی، قابل پیشگیری نیستند. با این حال، همان تغییرات سبک زندگی که می تواند بیماری قلبی شما را بهبود بخشد می تواند به شما در پیشگیری از آن کمک کند، از جمله:

• سیگار نکشیدن
• سایر شرایط سلامتی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت را کنترل کنید.
• در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید.
• از رژیم غذایی کم نمک و چربی اشباع شده استفاده کنید.
• وزن سالم را حفظ کنید.
• استرس را کاهش و مدیریت کنید.
• بهداشت خود را خوب رعایت کنید.

 

سخن آخر

بیماری قلبی فقط یک بیماری نیست بلکه مجموعه یا گروهی از شرایط است که در آن رگ های خونی که به قلب خون می رسانند آسیب می بینند یا قلب قادر به عملکرد طبیعی نیست.در این راستا ممکن است علائم و نشانه های زیادی داشته باشد که هر کدام نشان دهنده بیماری قلبی است.

 

این مقاله توسط سید مصطفی زمانی،دانشجوی پزشکی گردآوری و صحت علمی آن مورد تائید قرار گرفت.