هر آنچه باید در مورد اختلال اوتیسم (ASD) بدانید
اختلال طیف اوتیسم (ASD) یا اوتیسم، اصطلاح گسترده‌ای است که برای توصیف گروهی از اختلالات عصبی تکاملی استفاده می‌شود. این اختلالات با تفاوت در ارتباطات و تعاملات اجتماعی مشخص می‌شوند. افراد مبتلا به ASD اغلب علایق یا الگوهای رفتاری محدود و تکراری از خود نشان می‌دهند. ASD بدون در نظر گرفتن نژاد و قومیت، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در سراسر جهان یافت می‌شود.
با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC)، ASD در پسران نسبت به دختران شایعتر است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ روی کودکان ۸ ساله در ۱۱ مکان در سراسر ایالات متحده نشان داد که نسبت پسر به دختر ۴.۳ به ۱ بود. از هر ۵۴ شرکت کننده در مطالعه ۱ نفر مبتلا به ASD بود. در سالهای اخیر نشانه‌های افزایش موارد اوتیسم دیده شده است. برخی این افزایش را به عوامل محیطی نسبت می‌دهند. با این حال، در مورد اینکه آیا افزایش واقعی در موارد وجود دارد یا فقط تشخیص‌های بیشتر منجرب به افزایش شده است، مورد بحث است.
علائم اوتیسم چیست؟
علائم ASD معمولاً در اوایل کودکی، بین سنین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی به وضوح آشکار می‌شود. با این حال، علائم ممکن است زودتر یا دیرتر ظاهر شوند. علائم اولیه ممکن است شامل تأخیر قابل توجهی در رشد زبانی یا اجتماعی باشد. DSM-5 علائم ASD را به دو دسته تقسیم می‌کند:
- مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی
- الگوهای محدود یا تکراری رفتار یا فعالیت ها
برای تشخیص اوتیسم، فرد باید از هر دو دسته علائمی داشته باشد.
مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی
ASD می‌تواند شامل طیف وسیعی از مشکلات ارتباطی باشد که بسیاری از آنها قبل از 5 سالگی ظاهر می‌شوند. در اینجا یک سیر زمانی کلی از این مشکلات آمده است:
- از بدو تولد: مشکل در حفظ ارتباط چشمی
- تا ۹ ماهگی: به نام خود پاسخ نمی‌دهند
- تا ۹ ماهگی: عدم نمایش حالات چهره منعکسکننده احساسات آنها (مانند تعجب یا عصبانیت)
- تا ۱۲ ماهگی: عدم شرکت در بازی‌های تعاملی اصلی مانند دالی موشک
- تا ۱۲ ماهگی: عدم استفاده (یا فقط استفاده از چند) از حرکات دست، مانند تکان دادن دست
- تا ۱۵ ماهگی: علایق خود را با دیگران در میان نمی‌گذارند (مثلاً با نشاندادن اسباببازی مورد علاقه به کسی)
- تا ۱۸ ماهگی: اشاره نکردن یا نگاه نکردن به جایی که دیگران اشاره می‌کنند
- تا ۲۴ ماهگی: متوجه نشدن کسانی که غمگین یا آسیب دیده به نظر می‌رسند
- تا ۳۰ ماهگی: عدم شرکت در «تظاهر بازی»، مانند مراقبت از عروسک بچه یا بازی با مجسمه ها
- تا ۶۰ ماهگی: عدم شرکت در بازی‌های نوبتی
علاوه بر این، کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است از ۳۶ ماهگی در بیان احساسات خود یا درک احساسات دیگران دچار مشکل شوند.
با افزایش سن، ممکن است مشکل در صحبت کردن و مهارت‌های گفتاری بسیار محدود داشته باشند. سایر کودکان اوتیسمی ممکن است مهارت‌های زبانی را با سرعتی نابرابر رشد دهند. برای مثال، اگر موضوع خاصی برای آنها بسیار جالب باشد، ممکن است دایره لغات بسیار قوی برای صحبت در مورد آن موضوع توسعه دهند اما ممکن است در برقراری ارتباط در مورد چیزهای دیگر مشکل داشته باشند.
وقتی کودکان اوتیسمی شروع به صحبت می‌کنند، ممکن است با لحنی غیرمعمول صحبت کنند که می‌تواند صدای بلند و آوازخوان یا صدای روباتیک و صاف باشد. آنها همچنین ممکن است نشانه هایی از هایپرلکسیا را نشان دهند، که شامل مهارت خواندن فراتر از آنچه از سن آنها انتظار می‌رود است. کودکان اوتیسمی ممکن است زودتر از همسالان خود، گاهی در اوایل ۲ سالگی، خواندن را یاد بگیرند اما معمولا آنچه می‌خوانند را درک نمی‌کنند.
با این که هایپرلکسیا همیشه با اوتیسم همراه نیست، تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً ۸۴ درصد از کودکان مبتلا به هایپرلکسیا اوتیسم دارند.
کودکان اوتیسمی هنگام تعامل با دیگران ممکن است در به اشتراک گذاشتن احساسات و علایق خود مشکل داشته باشند یا حفظ مکالمه پشت سر هم برایشان سخت باشد. ارتباط غیرکلامی مانند حفظ ارتباط چشمی یا زبان بدن نیز ممکن است برایشان دشوار باشد.
این چالش‌های ارتباطی می‌توانند در دوران بزرگسالی هم ادامه داشته باشند.
الگوهای محدود یا تکراری رفتار یا فعالیت ها
علاوه بر مسائل ارتباطی و اجتماعی که در بالا ذکر شد، اوتیسم شامل علائم مربوط به حرکات بدن و رفتارها نیز می‌شود. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- حرکات تکراری، مانند تاب خوردن، تکان دادن بازوها، چرخیدن یا دویدن به جلو و عقب
- قرار دادن اشیاء مثل اسباببازیها با ترتیب دقیق و ناراحت شدن در صورت برهم خوردن ترتیب آنها
- وابستگی به روتینهای سختگیرانه مانند روتین وقت خواب یا رفتن به مدرسه
- بارها و بارها کلمات یا عباراتی را که از کسی می‌شنوند تکرار می‌کنند
- ناراحت شدن از تغییرات جزئی
- تمرکز شدید روی قسمت‌هایی از اشیا، مانند چرخ کامیون اسباببازی یا موهای عروسک
- واکنش‌های غیرعادی به ورودی‌های حسی، مانند صداها، بوها و مزهها
- علایق وسواسی
- تواناییهای استثنایی، مانند استعداد موسیقی یا تواناییهای حافظه
سایر خصوصیات
برخی از افراد اوتیسمی ممکن است علائم دیگری را تجربه کنند، از جمله:
- تاخیر در مهارت‌های حرکتی، زبانی یا شناختی
- تشنج
- علائم گوارشی، مانند یبوست یا اسهال
- نگرانی یا استرس بیش از حد
- سطوح غیرمعمول ترس (بالاتر یا کمتر از حد انتظار)
- رفتارهای بیش فعالی، بی توجهی یا تکانشی
- واکنش‌های هیجانی غیرمنتظره
- عادات یا ترجیحات غذایی غیرمعمول
- الگوهای خواب غیرعادی
خودتحریکی چیست؟
"خودتحریکی" اصطلاحی است که برای توصیف رفتارهای خود تحریک کننده، اغلب شامل حرکات یا گفتار تکراری، استفاده می‌شود. مثلا دست زدن، شیئی را مالیدن یا تکرار یک عبارت. خودتحریکی معمولاً با افراد اوتیسمی مرتبط است، اما تقریباً همه افراد نوعی از آن را انجام می‌دهند، مثلا مالیدن دست‌ها به هم یا جویدن ناخن‌ها. خود تحریکی در افراد اوتیسمی گاها می‌تواند باعث مختل شدن زندگی روزمره یا آسیب جسمی شود. اما همچنین می‌تواند به عنوان یک سازوکار مدارای مفید برای مقابله با اضافه بار حسی یا گذر از موقعیت‌های ناراحت کننده عمل کند.
انواع مختلف اوتیسم چیست؟
ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) منتشر شده است که پزشکان از آن برای تشخیص انواع اختلالات روانپزشکی استفاده می‌کنند.
جدیدترین ویرایش DSM (پنجم) در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. DSM-5 در حال حاضر برای ASD پنج زیرنوع یا شناساگر مختلف درنظر دارد:
- یا بدون نقص ذهنی همراه
- یا بدون اختلال زبانی همراه
- مرتبط با یک بیماری پزشکی یا ژنتیکی یا عامل محیطی شناختهشده
- مرتبط با یک اختلال عصبی-تکاملی، روانی یا رفتاری دیگر
- همراه با کاتاتونیا
هر کس می‌تواند تشخیص یک یا چند شناساگر را دریافت کند. قبل از DSM-5 افراد اوتیسمی ممکن بود تشخیص‌های زیر را بگیرند:
- اختلال اوتیسم
- سندرم آسپرگر
- اختلال فراگیر رشد طبقه‌بندی نشده (PDD-NOS)
- اختلال انسجام‌گسیختگی کودکی
توجه به این نکته مهم است که فردی که یکی از این تشخیص‌های قدیمی را دریافت کرده است، تشخیص خود را از دست نداده است و نیازی به ارزیابی مجدد نخواهد داشت.
بر اساس DSM-5، تشخیص گسترده تر ASD شامل اختلالاتی مانند سندرم آسپرگر است.
چه چیزی باعث اوتیسم می‌شود؟
علت دقیق ASD ناشناخته است. جدیدترین تحقیقات نشان می‌دهد که هیچ دلیل واحدی وجود ندارد.
برخی از عوامل خطر مشکوک برای ASD عبارتند از:
- اوتیسمی بودن یکی از اعضای خانواده
- جهش‌های ژنتیکی خاص
- سندرم X شکننده و سایر اختلالات ژنتیکی
- از والدین پیر به دنیا آمدن
- وزن کم هنگام تولد
- عدم تعادل متابولیک
- قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی
- سابقه عفونت‌های ویروسی در مادر
- قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید یا تالیدومید (تالومید)
با توجه به موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، ژنتیک و محیط هردو می‌توانند تعیین کنند که آیا فرد دچار ASD می‌شود یا خیر. با این حال، منابع متعدد قدیمی و جدید به این نتیجه رسیده اند که واکسن‌ها باعث ASD نمی‌شوند. مطالعه بحث برانگیزی در سال ۱۹۹۸ ارتباطی بین اوتیسم و واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (MMR) را پیشنهاد کرد. با این حال، این مطالعه توسط تحقیقات دیگر رد شد و در نهایت در سال ۲۰۱۰ پس گرفته شد.
چه آزمایش‌هایی برای تشخیص اوتیسم استفاده می‌شود؟
تشخیص ASD شامل موارد زیر است:
- چندین غربالگری
- آزمایشات ژنتیکی
- ارزیابی ها
غربالگری‌های رشدی
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که همه کودکان در سنین 18 و 24 ماهگی تحت غربالگری ASD قرار گیرند. غربالگری می‌تواند به تشخیص زودهنگام ASD در کودکان و حمایت از آنان کمک کند. چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا (M-CHAT) یک ابزار غربالگری رایج است که بسیاری از مطب‌های اطفال از آن استفاده می‌کنند. والدین نظرسنجی 23 سوالی را پر می‌کنند. سپس پزشکان اطفال می‌توانند از این پاسخ‌ها برای شناسایی کودکانی که شانس بیشتری برای ابتلا به ASD دارند، استفاده کنند.
توجه شود که غربالگری یک تشخیص نیست. کودکانی که در غربالگری ASD مثبت می‌شوند، لزوماً اوتیسم ندارند. علاوه بر این، غربالگری‌ها همیشه همه کودکان اوتیسمی را شناسایی نمی‌کنند.
غربالگری‌ها و آزمایشات دیگر
پزشک کودک شما ممکن است ترکیبی از آزمایشات اوتیسم را توصیه کند، من جمله:
- آزمایش DNA برای بیماری‌های ژنتیکی
- ارزیابی رفتاری
- آزمایشات دیداری و شنیداری برای رد هر گونه مشکل بینایی و شنوایی غیرمرتبط با ASD
- غربالگری کاردرمانی
- پرسشنامه‌های رشدی، مانند برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم، ویرایش دوم (ADOS-2)
تعیین تشخیص
معمولاً تشخیص را تیمی از متخصصان انجام می‌دهند. این تیم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- روانشناسان کودک
- متخصصین کاردرمانی
- آسیب شناسان گفتار و زبان
چه حمایتی برای افراد اوتیسمی وجود دارد؟
هیچ "درمانی" برای ASD وجود ندارد. در عوض، درمان‌های حمایتی و ملاحظات دیگر می‌تواند به برخی از افراد اوتیسمی کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشند و علائم خاصی را با شدت کمتر تجربه کنند. بسیاری از رویکردها شامل درمان‌های زیر است:
- رفتار درمانی
- بازی درمانی
- کار درمانی
- فیزیوتراپی
- گفتار درمانی
ماساژ، لباس‌ها و پتوهای سنگین و تکنیک‌های مدیتیشن نیز می‌توانند به برخی از افراد اوتیسمی کمک کنند تا علائم را مدیریت کنند. با این حال، نتایج متفاوت خواهد بود. برخی از افراد ممکن است به برخی از رویکردها به خوبی پاسخ دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نتیجه خوبی نگیرند.
درمان‌های جایگزین
نتایج تحقیقات در مورد درمان‌های جایگزین متفاوت است و برخی از این درمان‌ها می‌توانند خطرناک باشند. درمان‌های جایگزین شامل موارد زیر است:
- ویتامین‌ها با دوز بالا
- شلاتور تراپی که شامل تخلیه فلزات از بدن است
- اکسیژن درمانی پرفشار
- ملاتونین برای رفع مشکلات خواب
قبل از سرمایهگذاری در هر درمان جایگزین، والدین و مراقبان باید هزینه‌های تحقیقاتی و مالی را در مقابل هر گونه منافع احتمالی بسنجند. وقتی شک دارید، همیشه بهتر است با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی صحبت کنید.
آیا رژیم غذایی می‌تواند تاثیری بر اوتیسم داشته باشد؟
هیچ رژیم غذایی خاصی برای افراد اوتیسمی طراحی نشده است. با این وجود، برخی از حامیان اوتیسم در حال بررسی تغییرات رژیم غذایی به عنوان راهی برای به حداقل رساندن مشکلات رفتاری و افزایش کیفیت کلی زندگی هستند. اساس رژیم اوتیسم اجتناب از افزودنی‌های مصنوعی است:
- مواد نگهدارنده
- رنگ ها
- شیرین کننده ها
رژیم اوتیسم می‌تواند بر غذاهای کامل تمرکز کند، مانند:
- میوه‌ها و سبزیجات تازه
- طیور کم چرب
- ماهی
- چربی اشباع نشده
- مقدار زیادی آب
برخی از حامیان اوتیسم رژیم غذایی بدون گلوتن را نیز تایید می‌کنند. پروتئین گلوتن در موارد زیر یافت می‌شود:
- گندم
- جو
- سایر غلات
این حامیان معتقدند که گلوتن باعث ایجاد التهاب و واکنش‌های نامطلوب بدن در برخی از افراد اوتیسمی می‌شود. با این حال، تحقیقات علمی در مورد رابطه بین اوتیسم، گلوتن و کازئین قطعی نیست. برخی مطالعات و شواهد حکایتی نشان داده‌اند که رژیم غذایی می‌تواند به بهبود علائم اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی (ADHD)، یک بیماری مشابه با اوتیسم، کمک کند.
اوتیسم چگونه بر کودکان تأثیر می‌گذارد؟
کودکان اوتیسمی ممکن است به نقاط عطف رشدی مشابه همسالان خود نرسند یا مهارت‌های اجتماعی و زبانی قبلی خود را از دست بدهند. به عنوان مثال، یک کودک 2 ساله بدون اوتیسم ممکن است به بازی‌های ساختگی ساده علاقه نشان دهد. یک کودک 4 ساله بدون اوتیسم ممکن است از شرکت در فعالیت‌هایی با سایر کودکان لذت ببرد. یک کودک اوتیسمی ممکن است در تعامل با دیگران مشکل داشته باشد یا کاملا از آن متنفر باشد.
کودکان اوتیسمی همچنین ممکن است رفتارهای تکراری داشته باشند، در خوابیدن مشکل داشته باشند یا بی اختیار مواد غیرخوراکی بخورند. آنها ممکن است نتوانند بدون یک محیط ساختاریافته یا روتین ثابت رشد کنند.
اگر فرزند شما اوتیسمی است، ممکن است مجبور شوید از نزدیک با معلمان او صحبت کنید تا از موفقیت فرزندتان در کلاس اطمینان حاصل کنید.
منابع زیادی برای کمک به کودکان اوتیسمی و عزیزانشان در دسترس است. گروه‌های حمایتی محلی را می‌توان از طریق سازمان غیرانتفاعی ملی «انجمن اوتیسم آمریکا» پیدا کرد.
اوتیسم و ورزش
کودکان اوتیسمی ممکن است بفهمند که برخی ورزش‌ها می‌توانند به کاهش ناامیدی و ارتقای سلامت کلی کمک کنند. هر نوع ورزشی که کودک شما از آن لذت می‌برد می‌تواند مفید باشد، مثلا پیادهروی یا تفریح در زمین بازی. شنا و سایر فعالیت‌های درون آب می‌تواند هم به عنوان ورزش و هم به عنوان یک فعالیت بازی حسی عمل کند. فعالیت‌های بازی حسی می‌تواند به افراد اوتیسمی که در پردازش سیگنال‌های حواس خود مشکل دارند، کمک کند.
گاهی اوقات ورزشهای تماسی برای کودکان اوتیسمی دشوار است. در عوض می‌توانید آنها را به سایر اشکال ورزشهای چالش برانگیز و در عین حال تقویتکننده را ترغیب کنید.
اوتیسم چگونه بر دختران تأثیر می‌گذارد؟
به دلیل شیوع بیشتر آن در پسران، ASD اغلب به عنوان یک "بیماری پسرانه" تصور می‌شود. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ در ۱۱ منطقه در سراسر ایالات متحده، ASD در پسران ۸ ساله ۴.۳ برابر بیشتر از دختران ۸ ساله شایع است. این تحقیق بر اساس داده‌های سال ۲۰۱۶ انجام شد. یک بررسی در سال ۲۰۱۷ به این نتیجه رسید که نسبت مرد به زن برای جوانان اوتیسمی در واقع به ۳ به ۱ نزدیک تر است. در هر صورت، این بدان معنا نیست که ASD در دختران رخ نمی‌دهد. ASD در دختران و زنان می‌تواند متفاوت بروز کند. در مقایسه با دهه‌های اخیر، ASD اکنون زودتر و بیشتر مورد آزمایش قرار می‌گیرد که این منجر به نرخ گزارش بالاتر در پسران و دختران شده است.
اوتیسم چگونه بر بزرگسالان تأثیر می‌گذارد؟
خانواده‌هایی که اعضای اوتیسمی دارند ممکن است نگران این باشند که زندگی با ASD برای بزرگسالان چگونه است. برخی از بزرگسالان اوتیسمی به زندگی یا کار مستقل ادامه می‌دهند. برخی دیگر ممکن است در طول زندگی خود به کمک یا حمایت مستمر نیاز داشته باشند. این مورد در هر فرد اوتیسمی متفاوت است. گاهی اوقات افراد اوتیسمی خیلی دیر تشخیص داده می‌شوند،با این حال، هرگز برای دریافت تشخیص دیر نیست.
چرا آگاهی از اوتیسم مهم است؟
دوم آوریل روز جهانی آگاهی از اوتیسم است. ماه آوریل نیز در ایالات متحده به عنوان ماه آگاهی از اوتیسم شناخته شده است. با این حال، بسیاری از حامیان جامعه اوتیسمی به درستی خواستار افزایش آگاهی در مورد ASD در تمام سال و نه فقط در ۳۰ روز انتخاب شده هستند. انجمن اوتیسم آمریکا و سایر حامیان پیشنهاد کرده اند که ماه آوریل به عنوان ماه پذیرش اوتیسم تعیین شود. پذیرش اوتیسم مستلزم همدلی و درک این موضوع است که ASD برای هر کس متفاوت است.
بعضی درمان‌ها و راهبردها می‌توانند برای برخی افراد موثر باشند اما برای سایرین نه. والدین و مراقبان نیز می‌توانند نظرات متفاوتی در مورد بهترین راه حمایت از کودک اوتیسمی داشته باشند.
تفاوت بین اوتیسم و ADHD چیست؟
اوتیسم و ADHD گاهی اوقات با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. کودکان مبتلا به ADHD به طور مداوم مشکلات بی قراری، تمرکز و حفظ ارتباط چشمی با دیگران دارند. این علائم در برخی از افراد اوتیسمی نیز دیده می‌شود. با وجود برخی شباهت ها، ADHD به عنوان یک اختلال طیفی در نظر گرفته نمی‌شود. یک تفاوت عمده بین این دو بیماری این است که افراد مبتلا به ADHD کمبود مهارت‌های اجتماعی - ارتباطی ندارند. اگر فکر می‌کنید کودک شما بیش فعال است، با پزشک او در مورد آزمایش احتمالی ADHD صحبت کنید. برای اطمینان از اینکه کودک شما حمایت مناسب را دریافت می‌کند، دریافت تشخیصی واضح ضروری است.
همچنین ممکن است یک فرد هم اوتیسم و هم ADHD داشته باشد.
چشم انداز افراد اوتیسمی
مؤثرترین درمان‌ها شامل حمایت رفتاری زودهنگام و متمرکز است. هرچه کودک زودتر در این برنامه‌ها ثبت نام شود، چشم انداز بهتری برای او وجود خواهد داشت. به یاد داشته باشید ASD پیچیده است. یک فرد اوتیسمی - کودک یا بزرگسال - زمان می‌برد تا بهترین برنامه حمایتی را برای خود بیابد.
این مقاله توسط دانشجویان پزشکی، سید مصطفی زمانی و عرفان باروتچی بررسی و صحت علمی آن مورد تائید قرار گرفت.