میزان اکسیژن متناسب بر اساس سن چقدر است؟
- سطوح طبیعی اشباع اکسیژن (SpO2) هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد است.
- سطوح اشباع اکسیژن پایین تر از 95 درصد غیرطبیعی در نظر گرفته می شود و زمانی که سطح SpO2 به زیر ۸۰ تا ۸۵ درصد کاهش یابد، مغز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. تغییر رنگ مایل به آبی پوست یا غشاهای مخاطی (سیانوز) زمانی رخ می دهد که سطح SpO2 به زیر ۶۷ درصد برسد.
- با این حال، سطح اشباع اکسیژن بالغین مسن تر معمولاً کمی از بالغین جوان و کودکان کمتر است. افراد بالای ۷۰ سال ممکن است سطح اکسیژن نزدیک به ۹۵٪ داشته باشند که می تواند برای آن گروه سنی طبیعی باشد، در حالی که میزان طبیعی SpO2 برای شیرخواران و کودکان معمولا ۹۷٪ و بالاتر است.
- سطوح پایین اکسیژن در بافت های بدن هیپوکسی نامیده می شود. سطوح پایین اکسیژن در خون هیپوکسمی نامیده می شود. هیپوکسی و هیپوکسمی هر دو می توانند به طور جداگانه رخ دهند، اگرچه اغلب با هم اتفاق می افتند چراکه وقتی سطح اکسیژن خون پایین باشد، خون اکسیژن کافی را به بافت های بدن نمی رساند. هیپوکسی اغلب برای توصیف سطح پایین اکسیژن در بافت های بدن و همچنین سطح اکسیژن پایین در خون استفاده می شود.
سطوح اکسیژن خون برای سن که با پالس اکسیمتر اندازه گیری شده است
|
وضعیت |
سطوح SpO2 |
|
طبیعی |
۹۵ تا ۱۰۰ درصد در بالغین و کودکان |
|
غیر طبیعی (مغز ممکن است متاثر شود) |
۸۰ تا ۸۵ درصد |
|
تغییر رنگ آبی پوست یا سیانوز |
زیر ۶۷ درصد |
نشانه های پایین بودن سطح اشباع اکسیژن کدامند؟
علائم و نشانه‌های سطوح پایین اشباع اکسیژن (هیپوکسی و/یا هیپوکسمی) عبارتند از:
- سرفه کردن
- ضربان قلب سریع
- تنفس سریع
- تنگی نفس
- ضربان قلب آهسته
- تعریق
- خس خس سینه (ویزینگ)
- سردرد
- تغییر رنگ پوست، از آبی تا آلبالویی
- پوست، لب ها و بستر ناخن ها به آبی متمایل می شود
- گیجی
- عدم آگاهی (به زمان/مکان/شخص)
هیپوکسی یک اورژانس پزشکی است. اگر نشانه های هیپوکسی را تجربه کردید، با ۱۱۵ (اورژانس) تماس بگیرید و به بخش اورژانس بیمارستان بروید (خودتان رانندگی نکنید).
چه عواملی باعث پایین آمدن سطح اشباع اکسیژن می شوند؟
سطح اشباع اکسیژن می تواند بر اساس سلامت زمینه ای فرد متفاوت باشد. شرایط مختلف زیادی وجود دارد که می تواند باعث کاهش سطح اشباع اکسیژن شود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بیماری های مزمن انسدادی ریه (COPD) از جمله آمفیزم و برونشیت مزمن
- حمله شدید آسم
- آسیب ریه در اثر تروما
- پنومونی
- COVID-19
- ادم ریوی (مایع در ریه ها)
- آمبولی ریه (وجود لخته خون در ریه ها)
- پنوموتوراکس (خوابیدن ریه ها روی هم)
- سندروم زجر تنفسی حاد (ARDS)
- فیبروز ریوی (آسیب بافت ریه ها و بوجود آمدن اسکار)
- بیماری های قلبی عروقی
- آنمی (کم خونی)
- برخی داروهای مسکن و ضد درد و سایر داروهایی که می توانند تنفس را کاهش دهند یا سرکوب کنند، مانند داروهای مخدر و بیهوشی
- مسمومیت با سیانید
- بیماری بافت بینابینی ریه
- آپنه خواب
- سندروم هیپوونتیلاسیون مرتبط با چاقی
- قرار گرفتن در ارتفاعات
چگونه می توان سطح پایین اشباع اکسیژن را تشخیص داد؟
سطوح پایین اشباع اکسیژن (هیپوکسی و/یا هیپوکسمی) با معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. پزشک به قلب و ریه ها گوش می دهد و همچنین بررسی می کند که آیا رنگ پوست، لب ها یا بسار ناخن های دست مایل به آبی است یا خیر.
آزمایشات مورد استفاده برای بررسی سطح اکسیژن عبارتند از:
- پالس اکسیمتر
- یررسی گاز خون شریانی (ABG)
- تست های عملکرد ریوی
سطح پایین اکسیژن چگونه درمان می‌شود؟
سطوح پایین اشباع اکسیژن (هیپوکسی و/یا هیپوکسمی) یک اورژانس پزشکی است و درمان شامل دادن اکسیژن در بیمارستان است.
- اکسیژن معمولاً از طریق کانولای بینی یا ماسکی که بینی و دهان را می پوشاند، تجویز می شود.
- داروهای آسم یا استنشاقی ممکن است برای کمک به تنفس بیماران استفاده شود.
- ممکن است از استروئیدها برای کمک به کاهش التهاب استفاده شود
- در صورت وجود عفونت زمینه ای ممکن است آنتی بیوتیک داده شود
- در موارد شدید:
- اکسیژن در یک محفظه هایپرباریک به بیمار داده می شود
- تهویه مکانیکی (انتوباسیون)